Travma; kişinin gerçek bir ölüm ya da ölüm tehdidi, ağır bir yaralanma, ya da kendisinin ya da başkalarının fiziksel bütünlüğüne tehdit edici bir olay yaşamış, böyle bir olaya tanık olmuş ya da böyle bir olayla karşı karşıya gelmiş olması ve kişinin bu olaya aşırı korku, çaresizlik ya da dehşetle tepki vermiş olmasıdır. Travmaya sebep olan travmatik yaşam olaylarını ise fiziksel saldırı, şiddet, trafik ve endüstriyel kazalar, cinsel istismar, terör olayları, başkasının  yaralanmasına veya ölümüne şahit olmak, doğal afetler olarak sıralayabiliriz. Bu olaylar genellikle yaşamımızı ve fiziksel bütünlüğümüzü tehdit eden olaylardır ve normalde bizi strese sokan durumlardan farkı olağandışı yani beklenmedik olmasıdır. Bu beklemedik olaylar insanları derinden sarsabilmekte ve kişinin dünyanın güvenilir ve yaşanabilir bir yer olduğuna ilişkin algısını yıkmaktadır.

Travmatik olaya maruz kaldıktan sonra kişide bazı stres tepkileri görülmeye başlayabilir. Stres hormonunun fazla salgılanmasıyla birlikte,kalp atışı ve soluk alıp verme hızlanır, kan basıncı artar. Bu tepkiler fiziksel tepkilerdir ve olayı hatırlatacak uyaranlarla karşılaştığımızda tekrar yaşayabiliriz. Travma sonrası stres günlük yaşantımızı da etkileyebilir. Kişide ilgi ve istek kaybı, üzgün ve çökkün ruh hali, uyku ve yeme sorunları, dikkati toplamada güçlük, gündelik işleri yapmakta zorluk, unutkanlık,  yorgunluk ve bitkinlik, sürekli olayla ilgili düşünceler de verilen tepkiler arasındadır. Tepkiler çok zorlayıcı olsa da normal olduğu unutulmamalıdır. Hayat normal rutinine döndükçe belirtiler azalmaya başlayacaktır.

Travma sonrası stresle baş etmek için neler yapılabilir?

1.Mümkün olduğunca günlük rutininizi sürdürmeye çalışın.

2.Sosyal destek almayı ihmal etmeyin. Ailenizle arkadaşlarınızla görüşün.

3. Olaydan kaçmayın ya da sürekli olaydan bahsetmeyin.

4. Beslenme ve uyku düzeninize dikkat edin.

5. Egzersiz yapmaya çalışın.

6. Daha önce keyif aldığınız aktivitelerle meşgul olmaya çalışın.

7.Alkol ve madde kullanımından uzak durun.

7. En önemlisi bu durumun normal olduğunu ve yavaş yavaş azalacağını unutmayın.

            Belirtiler gün geçtikçe azalmıyorsa, sizi zorluyorsa ve günlük işlerinizi yapmanıza engel oluyorsa mutlaka bir uzmandan yardım isteyin.

                                                                                       Uzm. Psk. Ayşe Turan